İLAHİ AŞK…

“Sen de görseydin eğer, bizi tutuşturan sevgiyi, açığa vururdun hemen düşüncelerini.” “Ölümlü bedenimle nasıl sevdimse seni, bedensiz de seviyorum.”

-İlahi Komedya/ Dante…

Kim istemez ki Dante’nin sevdiği kız Beatrice olmayı, hangi kadın istemez? Sadece iki kere görmüştü Dante ölümsüzleştirdiği Beatrice’ı. Sadece iki kez! 12 yaşında evlendirildiği kadına tek bir satır bile yazmayan Dante tüm satırlarını, kelimelerini Beatrice’e armağan etmiştir…. Koca Dante!!! Koca yürekli Dante!!! Bir ömür boyu bir aşkı gerçekte hiç yaşamadan sadık kalmanın ağırlığını taşıyabilen, yaralı ve yarasını yazılara dökerek iyileşmeye çalışan Dante!!! Beatrice’in ailesiyle ailecek görüştükleri için ona daha sekiz yaşındayken aşık olmuştu, ilk görüş, ilk aşk ve “cennet” bahçesine ilk adım o gün atılmıştı… Ama hiç bir zaman dile getirmedi aşkını, içinde kocaman bir kıvılcım kaldı hep. “Araf”ta yaşamayı öğrenecekti böylece… 19 yaşında, ikinci sefer yolda karşılaşmış, beyaz güzel bir elbisenin içinde adeta melek gibi, ona selam vermişti Beatrice. Zaten en büyük ve tek aşkı olan Beatrice’ı sadece iki sefer gördü ve ölene kadar onu sevdi… Son görüşmelerinden sonra Beatrice, Floransalı bir şövalyeyle evlendi. Asıl melankoli ve Dante’yi derinden etkileyen kısım ise Beatrice’in evliliğinden iki yıl sonra ölmesiydi. “Cehennem” i de burada tanımıştı. Dante içinde kopan fırtınayı ve hiç sönmeyen yangını “Ölmemişim ama diri de değilim; bir nebze aklın varsa tasarla ne hale geldiğimi, yaşamla ölümden yoksun kalınca…” sözleriyle ifade etmiştir. İşte bu ölene kadar yaşayacağı ve yazacağı ,aslında kendine ait traji komik bir hayatın ilahi komedyasıydı… İlk kitabı olan “Yeni Hayat”ta ölümsüz ve en büyük aşkı olan Beatrice’dan bahsediyor. Hayatın dinginliğini en çok tehdit eder görünen dört düşünce vardı.

*Bunlardan birincisi şudur: Aşkın efendiliği iyidir çünkü o; ona inanan kişinin ruhunu bayağı şeylerden uzak tutar.

*İkincisi: Aşkın efendiliği iyi değildir, çünkü ona inanan kişi ne denli inanç beslerse ona, o denli ağır ve acılı anlar yaşamak zorunda kalır.

*Üçüncüsü: Öyle tatlıdır ki aşkın adını duymak, işleyişinin de yalnız tatlı şeylerde bulunuyor olması olanaksız bence. “Nomia sunt consequentia rerum” diye yazılmıştır. Çünkü: “Adlar imledikleri şeylerin sonucudur.”

*Dördüncü düşünce ise şuydu: Aşkın, uğruna beni bunca kanattığı kadın, yüreği kolayca coşan öteki kadınlara benzemez? Yazmaya 1320 yılında tamamladığı Cennet, Araf ve Cehennem üçlemesi olan İlahi Komedya’da devam etti, içindeki Beatrice’e olan aşkını anlatmaya. Dante için Beatrice onun başyapıtlarını oluşturan, ona güç ve ilham veren ve daima aşk ile yaşamasını sağlayan tamamen gerçek bir karakterdir. Yani Dante’yi Dante yapan; Beatrice ve ona duyduğu aşktır…

*18.yy’da yaşayan aynı adlı İngiliz ressam Gabriel Charles Dante Rossetti, Dante’nin aşkına,rüyasına,eserlerine ilgi duyan, tarzını benimseyen bir sanatçı olarak, Alighieri’nin şiiri “La Vita Nuova”, “Yeni Hayat” eserinden bir enstantane olarak betimlediği, Dante’nin yaşayamadığı aşkının nesnesi olan Beatrice Portinari’yi ölüm yatağında aşkı tarafından seyredilirken hayal etmiştir… Bu Rossetti’nin en önemli resmidir ve kullandığı yumuşak, zengin renkler ile karmaşık semboller kullanarak Alighieri’nin vizyonuna ait bir dünya yaratmıştır. Tabloda iki kadın görevli, umudun sembolü olan yeşil giysiler içinde ve Dante’nin elini tutan kırmızı meleğin elindeki bahar çiçeğinin saflığı ile yere serpilmiş gelincik yaprakları rüyaları ve ölümün derin uykusunu simgeler…

*Rossetti tarafından 1871 yılında tamamlanan eser, Liverpool “Walker Art Gallery” de sergilenmektedir…

Dante – “La Vita Nuova…”

Sedef DİNKÇİ