TANRIÇA VESNA

Erken Slav Mitolojisinde gençlik ve ilkbaharla ilişkilendirilen mitolojik bir kadın karakterdir Vesna… Erkek arkadaşı Vesnik ile birlikte, ilkbaharda kırsal alanlarda yapılan ritüellerle ilişkilendirilen Tanrıça Vesna hasatın bereketi, bolluğu için kış biterken, baharın habercisi olur insanlara… Onun tarlaları ve tüm hasadı, gelecek kışın bereketi için koruyacağına inanan insanlar, en yüksek dağların tepesinde yaşadığına inandıkları Tanrıça için her Şubat ayında törenler düzenlediler… Vesna’nın her bahar toprağa can verecek büyülü yardımcıları ile, dağın tepesindeki Sarayından, tahta arabasına binerek ovalara inmesi için yapılırdı bu tören. Bütün genç kızlar, sadece yapraklardan yapılmış kıyafetler giyerek, kışın karanlığından sıyrılıp, doğanın kış uykusundan uyanması için Tanrıçanın sarayına yürürdü… Vesna’nın ovalara inişi köyün yaşlılarının kehanetleri, genç kızların renkli kıyafetleri ve Vesna’ya söylenen şarkılar eşliğinde gelirdi bahar. O sadece hasatın verimi değil, hasata gelecek bütün zararları da bertaraf eden bir güçtü… Vesna ile Vesnik Saraydan aşağı inerken, Vesna atların uçurduğu arabasında oturur, Vesnik ise karları yürüyerek aşardı. Vesnik’in geçtiği yerlerdeki karların eriyip toprağa karışmasından doğanın uyanışı anlaşılırdı. Köyün yaşlı kadınları kehanette bulunur, toprağın içtiği su kadar bereketli hasat olacağını köylülere anlatırlardı… Yüzyıllar boyunca süren bu Mitolojik hikayenin etkisi ile Rusça, Lehçe, Ukraynaca ve Beyaz Rusça dillerinde “şubat ayı” ya da şubatın sonu – “vesna” olarak söylenir ve yazılır, İlkbahar ise “Wiosna” dır… Sloven dilinde ise “Vesna” baharı müjdeleyen her şey için kullanılan bir kelimedir. Açmış bir çiçek, yerde ya da saksıda filizlenmiş tohumun adı “Vesnik” tir…

*Tablo, Prusyalı ressam Bernhard Rode tarafından 1785 yılında tamamlanmış “Allegory of Spring” adlı tablonun adı kısaca “Vesna” olarak geçiyor. Eser St. Petersburg Hermitage Museum” ds sergilenmektedir…

Slav Mitolojisi / Gönül Uzelli…

Sedef DİNKÇİ