SÜMBÜL’ÜN ÖLÜMÜ…

Hyacinth, klasik antik dönemde Sparta’da yaşamış ilahi bir kahraman ve bir Sparta Prensidir. Olağanüstü güzellikte bir erkek olan Hyacinthus, mitlere göre, çocukluk arkadaşı Tanrı Apollon ile trajik bir aşk yaşamaktaydı… Her anı birlikte değerlendiren iki çocukluk arkadaşı Apollon ile Hyacinthus, disk atma oyunu oynadıkları sırada Apollon’un attığı disk Hyacinthus ‘un başına çarpar. Bunu gören Apollon, Hyacinthus yere düşmeden onu yakalar, ancak Hyacinthus oracıkta can verir ve Apollon kahrolur… Apollon en iyi dostu ve aşkı Hyacinthus ‘un adının bir çiçek olarak yaşamasını diler. Hyacinthus ‘dan toprağa damlayan kan orada bir “sümbül”e dönüşür. Bu çiçeğin taç yaprakları üzerinde Apollon’un acı haykırışlarını ya da Hyacinthus isminin baş harfini Yunanca olarak görmek mümkündür. Yine Ovidius’a göre Apollon’un, Hyacinthus ‘un ölümünün ardından döktüğü gözyaşları yüzünden sümbül çiçeğinin yaprakları lekelidir… Diğer yazarlara göre Hyacinth’un ölümünün arkasında başka nedenler vardır.Örneğin Pierre Grima, Tanrıça Eos’un dört yönden esen rüzgar oğullarından Apollon’un rakibi olan soğuk kış havasının kuzey rüzgarı Zephyros’un ondan öç alma isteği, diğeri de kardeşi ilkbahar ve yaz aylarının batı rüzgarı esintisi Boreas’ın Hyacinthus’a aşık olmasıdır. Apollo ile kavga eden Batı Rüzgarı Zepherus, Apollo’nun diskini kendine özgü gücüyle fazlaca havaya uçurup, Hyacinthus’un kafasına ölümcül bir darbe almasına sebep olmuştur… *Bu mit Apollo’nun farklı kişiliğini ortaya koymaktadır,bir diğer mit’de de Daphne’yi kovalarken ağaca dönmesine sebep olmuştur…

*Miken dönemine tarihlenen Sümbül kültü ile ilgili pek çok ressamın tablosu bulunmaktadır, ama benim için ilk sırada gelen Benjamin West imzalı “The death of Hyacinthe” tablosudur, sanatçının 1771 yılında tamamladığı eser “Philadelphia Museum of Art” da sergilenmektedir… Diğer tablolar:

*Nicolas Rene Jollain 1769,

*Giovanni Battista 1752,

*Alexander Alexanderovich Ksilev,

*Merry Joseph Blondel tarafından yapılmıştır…

*Ayrıca1767 yılında o sırada 11 yaşında olan Wolfgang Amadeus Mozart tarafından yazılmış, “Apollo et Hyacinthus” adında bu “aşk”a ithaf edilmiş bir opera vardır. Dinlemek isteyenler için,

World Mitologia Lectures…

Sedef DİNKÇİ