ANTİK YUNAN VE SPARTA’da HOMOSEKSÜELLİK VE SÜBYANCILIK

Barış zamanı takdir, savaş zamanı korkulu kabus olan Sparta ..Arkaik ve Klasik dönem boyunca Yunan dünyasının en güçlü kent devletlerinden biridir…Antik Yunan dünyasında gördüğümüz gibi Sparta’da da insanları günümüzdeki gibi “homoseksüel- heteroseksüel ” olarak ikiye ayırma eğilimi yoktu….Üstelik kendi cinsleri ile girdikleri ilişkiler kişilerin karşı cinsle evlilik yapmalarına engel olmuyor ,evlilikten sonrada bu ilişki devam edebiliyordu…Antik dönemde homoseksüelliği yani aynı cinsle ilişkiyi günümüz homoseksüellikten ayrı tutan faktörler vardı , bu ilişkinin temelinde eğitim sistemini görüyoruz…Şayet fiziksel çekim yoksa hem erkeklerin ,hem kadınların eğitici olduklarını görüyoruz….Antik yunan dünyasında kız ve erkekler ayrı ,ayrı eğitim görürdü, yaşlı erkek ve kadınlar toplumun eğitici ,gençler için birer öğretmen işlevindeydi…Bugün bu değerlendirme oldukça sıra dışı ve utanç verici gelse de o günün Yunanlısı için yaşlı ve gençler arasındaki bu romantik ruh ve fizik ilişkisinin gayet doğal ve olması gereken olarak karşımıza çıkıyor….Günümüzün hoş karşılanmama durumu o günün Yunanlısının kafasını karıştırırdı sanıyorum..( son yılların bademleme tabirini şuraya koymak lazım )….Antik Yunanlı , bu ilişkiyi gençlerin eğitimini tamamlayan yapı taşı olarak görüyordu, Öğretmenin genç öğrenciyi çekici bulması sosyal bir fayda ve bu sayede onunla daha çok ilgilenerek eğiteceği düşünülür ,öğrencinin de hayranlık duyacağı bilge ve başarılı bir sevgili ortamını doğururdu…Bu tür ilişkilerde fiziksel çekiciliğin ne kadar rol aldığı belli değil ,bunun yanı sıra günümüze kadar eserleri gelen bazı yazarlarında bu ilişkilerin utanç eğilimini vurguladıklarını görüyoruz…Kadınlar arasında homoseksüel ilişki bilgilerinin azına sahibiz, Plutarkhos ” bu tür cinsel ilişkilere değer veriliyordu ,seçkin kadınlar evlenmemiş kızlarla ilişkiye girer ” ve bunu korolarda görüyoruz diye yazıyor…Homoseksüellik düzene dahil edilmişti…Hemcins ilişkisinin ideal hali yaşça büyük biri ve ergenliği yaşayan biri ile birliktelikti ve bu belli bir zamanla sınırlıydı, sakalları çıkan erkek çocukların bu ilişkiyi devam ettirmesi uygun karşılanmazdı…Yanı sıra bu ilişkiyi ömür boyu sürdüren ve aynı yaşlarda olanları da görüyoruz…Yani birkaç eleştirinin dışında homoseksüellik ,sübyancılık (günümüz tabiriyle) yaşamın yadırganmayan artıları olan şekliydi….Antik dünya Hitit ,Mısır ,Mezopotamya ,Asya kavimleri ve Arap kaynaklarında çok tanrılı dinler dönemlerinde eş cinsellik yadırganmıyor ancak tek tanrılı dinlere geçildiğinde yasaklar hanesine alındığını görüyoruz..

Kaynak : Walter DONLAN Harvard

Derleme özet : Ayla ÖTÜK

#TARİHVEARKEOLOJİNİNGİZEMİ#yunan#omoseksüellik#aylaötük