İMPARATORLUK KÜLTÜ, VE ROMA YÖNETİMİ
” ROMA PER SEMPRE..” ” IMPERİUM SİNE FİNE …”
Sonsuza kadar Roma…Sonsuz sınırsız imparatorluk gücü…Imperium sine ,fine ideolojisi M.Ö 2 yy da oluşmuş ve yüzyıllar boyu Roma İmparatorluğunda hakim olmuştur. Bu ideolojiye göre kaderinde tüm dünyaya ” orbis terrarum ” yayılmak olan Roma ,canlı bir kimliğe sahiptir. Ve de bu zamanla ,mekanla kısıtlı değildir. Roma imparatorluğunda tüm yaşayanlar ne kadar farklı olurlarsa olsunlar, iki temel görüşü benimserlerdi. İlki ; Güvenlik ve refahları tanrılara bağlıydı, diğeri ise ; politikacıları aynı zamanda din öncülleri olduğu için din – politika birbirinden ayrılmazdı. Bu inanç resmiyete dönüşerek imparatorluk kültünü oluşturdu..Augustus’ dan başlayarak imparator ülkesinin güvenliği ve refahından sorumlu olmasının yanı sıra tanrı olmazsa bile başrahip görevini üslenmiştir….Hem Romalılaştırma , hem de imparatorluğun denetiminin en önemli aracı bu kült olmuştur. Seçkinler ,consul meclis , vergi toplama ve kamuoyu oluşturmanın yanı sıra bu kültten de sorumluydular…İmparatorluk kültü ideolojisi , yakın doğu ,Helen ,Roma geleneklerini harmanlamış, ve imparator uzun geçmişe dayalı antik dönemlerin dinsel ve politik görüşlerini kullanarak ülkeye bolluk ve bereket getirmiştir. Yazıtlardan aldığımız methiyeler : ” Kentler tanrılardan şefaat dilerken , yalnız imparator için dua etmelidir…Tanrılardan istenecek en büyük ihsan , imparatorun güvencede olmasıdır. Onun adaleti sayesinde yağmurlar yağar ,deniz bereketlenir, ve ürün bollaşır…Buna karşılık biz uluslar ,ırklar, kabileler imparatoru taçlandırır ona ilahiler söyleriz “…İnsanlar imparatora bağlılığını görkemli törenler ve adaklar ile dile getirmekteydi, aslında bu kültür, inançtan çok törenler ile beslenirdi kurban kesmek, festivallerde kurallar uygulama adaklar imparatorun doğum gününü kutlama…İnanç dinin bir parçasıdır fakat Romalılar kişisel inançlarından çok tören ve kuralların uygulamasına daha çok önem verirdi…Yaşamakta olan imparator için kesilen kurbanlar onun koruyucu meleğine adanırdı, ve de ölümlerinden sonra resmen kutsanırlardı. İmparator Caligula Zeus şeklinde betimlenen heykellerini Kudüs tapınağına yerleştirilmesini emretmişti. Yani direk imparatora dua normal bir eylemdi. Yazılarında Aristides ; ” Kimse imparatorun adını duyduğunda bile duygulanmayacak kadar kibirli değildir. O kişi ayağa kalkar, onu över ve ona ibadet eder, bir solukta iki dua yapar. Biri imparator için tanrılara yakarı , öbürü ise kendi işleri için imparatora” ..Görüldüğü gibi imparatora verilen paye tanrı kadar yüceltilmiştir. Monarşi ve doğurduğu otokrasinin kaçınılmaz geldiği nokta tepedekini ilahlaştırmak ve antik Roma’da gördüğümüz buna bağlı olarak gelişen kült ..Tabii ki sadece Roma’da değil Mısır’da Maat ,Perslerde Arta gibi imparatorun adaleti sayesinde doğa bereketlenir…Kurduğu imparatorluk evrende düzeni sağlar ideolojisi, söylemleri ve ilahlaştırma. Hastalıklı bakış açıları diyelim.
Ayla ÖTÜK
#romaimparatorlukkültü#aylaötük
