ÇOCUKLARDA GECE İDRAR KAÇIRMA
Çocuklarda uykuda yatağa ya da giysilere tekrarlayan biçimde idrar kaçırmaya enürezis nokturi ( gece idrar kaçırma ) denir. Çocukluk döneminin en sık karşılaşılan üriner sistem problemidir. Gece idrar kaçırma 5 yaşın üzerinde doğuştan veya sonradan bilinen bir hastalığı olmayan çocukların istemsiz olarak uykuda altını ıslatmasıdır. Genellikle tek başına idrar kaçırma olmakla beraber nadiren kabızlık gibi başka sebeplerde eşlik edebilir. Bu hastalarda idrar kaçırma bebeklikten beri hep devam etmiş, idrar kontrolü hiç olmamıştır.
Gece idrar kaçırma 5 yaş üstü çocuklarda hastalık olarak kabul edilmekte olup 5 yaş civarında %15-20 oranında çocuklar arasında izlenmektedir. Yıllar geçtikçe hastaların bir kısmı kendiliğinden düzelse de 10 yaşında çocuklar arasında %7 oranında, 12 yaşında % 3 oranında izlenmektedir. Erkek çocuklarda sosyoekonomik düzeyi düşük ailelerde daha sık görülmektedir.
Gece idrar kaçırmanın sebepleri multifaktöriyel olabilir. Bunlar arasında genetik faktörler uyuma bozuklukları hormonal faktörler ve idrar torbasının çalışmasının bozukluğu en sık nedenlerdir. Ayrıca ailesel genetik geçişinin olduğu da bilinmektedir. Hastalıkla beraber hastalarda enürezis idrar kaçırmanın yarattığı stres nedeni ile çocuklarda anksiyete bozukluğu ve güven sorunu ortaya çıktığı da görülmüştür. Bu çocuklarda misafirliğe gitmek toplu aktivitelere katılmak gibi sosyal aktivitelerden uzak durduğu görülmüştür. Okul başarısında ciddi oranda düşürdüğü düşünülmektedir.
Tedaviye başlamadan önce aile ve çocukta çok iyi iletişim kurulması gerekmektedir. Gece idrar kaçırmanın psikolojik bir problem olmadığı ancak çocuklarda psikolojinin bozulmasına sebep olduğu her yıl bir miktar hastanın kendiliğinden iyileştiği ama kalıcıda olabildiği anlatılmaktadır. Hem çocuk hem aile tedaviye aktif biçimde katılmaları sağlanmalıdır. Ayrıca tedavinin halk arasında kısırlık yaptığı gibi bir hurafe olduğu tedavinin çocuğun cinsel organları ve yaşamı ile alakalı olmadığı sıkıca anlatılmalıdır. Tedaviye 5 yaşından sonra başlanmalıdır.
Genel olarak 3 tip tedavi vardır.
-Alarm tedavisi
-İlaç tedavisi
-Destekleyici tedaviler en sık olarak kullanılmaktadır.
Bu tedavilerin hangisinin veya hangilerinin beraber uygulanacağını uygun hekimlerin yaptıkları muayene ve tetkikler sonrası karar verilir. Tedavideki başarı oranı çok yüksek olup çoğu hastada kalıcı olarak hastalık sona ermektedir. Bir kısım hastada tedavi sonrası tekrarlar olup onların tedavisi de yapılabilmektedir.
Sonuç olarak gece idrar kaçırması çocuklar arasında ciddi bir sağlık problemidir. Bu problem çocukların davranışlarını okul başarılarını ve gelecek yaşamlarındaki özgüvenlerini etkilemektedir. Tedavisi mümkün olan bir hastalığın çocuklarımızın hayatını karartmaması için tedavilerinin yaptırmak biz ebeveynlerinin en önemli görevi olmalıdır. Bu tedaviler halk arasında konuşulan hurafelerle hiçbir bağlantısı olmayıp tamamen başarılı ve bilimsel tedavilerdir.
Op. Dr. Ufuk ŞENEL
Çocuk Cerrahisi
