ATLARDA PAZARTESİ HASTALIĞI
Sevgili La Femme Nicomedia okurları bu hafta sizlere atlarda sık gözlenen, atların aniden işe koşturulması ve dengesiz rasyonlarından kaynaklı meydana gelen, atlarda metabolik bir hastalık olan Pazartesi hastalığını Veteriner Hekim ve at binicisi Rabia DEMİRTAŞ ile sizler için ele alacağız
Hastalığın birçok adı bulunmaktadır. Pazartesi hastalığı denmesinin espirisi ise; cumartesi-pazar günü dinlendirilen atların pazartesi günü aniden işe koşturulması mantığından gelmektedir.
Asıl üstünde durulan nokta; bir süre dinlendikten sonra ısınma hareketlerinin yeterince yaptırılmadan, ani bir şekilde koşturulan atların kaslarındaki biriken aşırı glikojendir.
Normal şartlarda glikojen kaslarda birikir, purivik asite dönüşür ve aerobik parçalanma ile son ürün olan CO2 + H2O + glikoz ortaya çıkar. Fakat uzun süre dinlenme sonucu oluşan fazla miktarda glikojen aniden yıkımlandığında purivik asit çok fazla oluşur ve kaslarda aerobik parçalanma yeteri kadar gerçekleşemez. Bunun sonucunda kaslarda yoğun miktarda laktik asit meydana gelir.
Bir diğer neden ise; aşırı karbonhidratla beslenmedir. Hastalığın Nedenleri
- İstirahat halindeki atı fazla miktarda karbonhidrat ile besleme
- Dengesiz rasyon
- Aniden işe koşturma
- Aşırı egzersiz
- Se ve E vitamini yetersizliği
Semptomlar
- At işe başladıktan 15-30 dk sonra; kaslarda titremeler, isteksizlik, halsizlik başlar.
- Dört bacakta etkileneceği gibi en fazla arka iki bacakta görülür.
- Diğer kas yapılarına göre geniş olan gluteal ve femoral kaslar daha çok etkilenir.
- Kaslarda sertleşme, titreme
- Topallık
- Myoglobinüri
Semptomlar hastalığın şiddetine göre değişmektedir. Şiddetli olmayan durumlarda hafif kas titremeleri, yürümede ve koşmada isteksizlik, iştahta azalma ile seyreder.
Şiddetli olgularda; nabız sayısında artış, hızlı solunum, kaslarda aşırı sertleşme, kaslardaki aşırı ağrıdan dolayı hastalığa tipik olan köpek oturuşu meydana gelmektedir.
Semptomlar hastalığın şiddetine göre değişmektedir. Şiddetli olmayan durumlarda hafif kas titremeleri, yürümede ve koşmada isteksizlik, iştahta azalma ile seyreder.
Şiddetli olgularda; nabız sayısında artış, hızlı solunum, kaslarda aşırı sertleşme, kaslardaki aşırı ağrıdan dolayı hastalığa tipik olan köpek oturuşu meydana gelmektedir.
Kanlı idrar görünümü
Veteriner Hekim: Rabia DEMİRTAŞ
eteriner Sağlık Teknikeri
Veteriner Sağlık Teknikeri Arzu KURUM DALKIÇ