Atatürk’ün Sırdaşı Kılıç Ali’nin Anıları, Hulusi Turgut

Derleyen/Yazar Hakkında;

Hulûsi Turgut, 1942 yılında Bünyan’da doğdu. Yüksek öğrenimini İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde tamamladı, gazetecilik üzerine yüksek lisans yaptı. Mesleğe, 1961 yılında, Kayseri’deki Erciyes Telgraf Gazetesi’nde atıldı. Akşam ve Güneş gazetelerinde Yazı İşleri Müdürü, Türk Haberler Ajansı’nda İç Haberler Editörü, BRT Televizyonu’nda Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yaptı. “Akşam”, “Günaydın”, “Hürriyet”, “Milliyet”, “Sabah” ve “Yeni Yüzyıl” gazetelerinde çok sayıda araştırma-belgesel yazı dizileri yayımlandı. Aralarında; “Demirel’in Dünyası”, “Türkeş’in Anıları: Şahinlerin Dansı”, “Atatürk’ün Sırdaşı Kılıç Ali’nin Anıları”, “Kadir Has’ın Anıları: Vatan Borcu Ödüyorum”, “Lozan: Ali Naci Karacan” ve “Yassıada’da Yaptırılmayan Savunmalar” isimli eserlerinin de yer aldığı, yirminin üzerinde biyografi ve belge-kitabı bulunuyor. Çalışmaları, Türkiye ve Ankara Gazeteciler Cemiyeti’nin çok sayıda ödülüne layık görüldü.

Atatürk’ün Sırdaşı Kılıç Ali’nin Anıları

‘’Tarihin henüz ele almadığı, tarihin malı olmamış olaylardan, kahramanlardan söz etmek hiç kolay değildir; aksine, hatalıdır. Bu olaylar bizden biraz uzaklaşmalı ve belirli duruma gelmeli, bütün aydınlığıyla görülebilmeli ki, gelecek nesiller ona göre hüküm versin ve gerçek tarihçi de bunları tespit etsin. Tarihi olayları elbette o tarihi yapanlar yazamaz.

Ardı gelmeyen Atatürk devrimlerinin gerçek bir tarihi henüz yazılmamıştır. Bu nedenle de o büyük Türk devriminin mahiyeti hakkında bilim ve tarih açısından önemli olabilecek hiçbir düşünce şimdiye kadar ileri sürülememiştir. Yazılanlar hep hikaye türündedir. Kısmen değiştirilerek, kısmen duygulara kapılmak suretiyle anlatılan olaylardan ve anılardan ibarettir.

Bu yüzden, bugün uluorta yazılan şeylerin yarın herhangi bir yalanlamayla karşılaşması kaçınılmaz gibidir.

Oysa devrimimizin dünya tarihinde büyük ve önemli bir yeri vardır. Bu nedenle konu çok çetindir, hassastır. Bütün bu kuşkuları gerektiren neden ve düşüncelere rağmen o devrin olaylarını açıklayacak anılar yazmak cüret olsa bile bir görevimiz vardır ki o da içinde yaşadığımız olayları, gördüklerimizi, tanıklıklarımızı gerçeklere uygun bir dürüstlükle tarihe emanet etmektir.

Ben, sözünü edeceğim olayları tarihtir diye anlatmayacağım. Bu, gelecek nesillerin işidir. Benim yazdıklarım tarih gerçeklerini aydınlatacak bir kaynak olursa ne mutlu bana.

Ayrıca şurasını özellikle belirtmek isterim: Bu anılardaki olaylara adları karışan bazı tanınmış kişiler, hatta dava yoldaşlarım ve en yakın arkadaşlarım bile olsalar, bundan en çok üzüntü duyacak ben olduğum halde gerçekleri açıklamaktan, yanlışları düzeltmekten, eleştirilerimi ortaya koymaktan geri durmayacağım. Yapacağım bu tarih görevinden hoşlanmayacak, sinirlenecek, bana küsecek kimseler de olacaktır. Bunları bilerek işe başlıyorum. Türk devriminin nasıl ve ne gibi güçlükler içinde başladığını ve başarılarını anlatabilmek için önce o günlerde içinde bulunduğumuz durumu göz önüne kısaca sermekte yarar görüyorum.

KILIÇ ALİ’’

Oğlu Altemur Kılıç tarafından gün ışığına çıkarılan, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde Kılıç Ali olarak anılan babası Asaf Bey’e ait belge ve anıları Hulisi Turgut tarafından derlenmiş, belki de başka hiçbir kaynakta rastlayamayacağız bir tarih arşivi.

1919 yılında Mustafa Kemal’e katıldıktan sonra 1938’e kadar yanından hiç ayrılmamış olan Kılıç Ali’nin notlarından Milli Mücadele yılları, yaşanan olaylar tüm gerçekliği ile anlatılmış. Atatürk’ün silah ve mücadele arkadaşı, vefatına kadar da en güvendiği dostu, sırdaşı olan Kılıç Ali, yaşadıklarını, gözlemlediklerini, tanığı olduğu olayları birleştirerek Kurtuluş savaşı ve sonrasını aldığı notlar ile bizlere ulaştırıyor.

‘’ Biz burada yetişmiş dost ihtiyacı ile kıvranıyoruz. De ki Kafkasya’ya gittin döndün. Döndüğünde burada işgal edilmemiş vatan toprağı bulabilecek misin? Yorgunsun… Bu gece düşün, yarın konuşuruz.’’

         Ankara Üniversitesi Öğretim Üyeleri tarafından eski Türkçe ’den günümüz Türkçesine çevrilen Kılıç Ali’nin notları ve belgeleri Hulusi Turgut tarafından düzenlenerek kitap haline getirilmiştir. Her Türk evladının okuması gereken Milli Mücadele, Cumhuriyetin ilk yılları ve Atatürk hakkında gerçek ve unutulmayacak bir bilgi hazinesi.

Sayfalar arasında kaybolurken, Ulu Önder Atatürk’ü en yakınındakilerin hatıraları ile okurken kendinizi tarihin içinde bulacaksınız. Bu vatan için verilen kurtuluş mücadelesini en yakın tanıklarından okurken kitabın sonunu ertelemek isteyeceksiniz.

İzmir suikast girişiminin detaylarını okumak yeniden içinizdeki acıyı ortaya çıkartacak. Atatürk’ün gündelik yaşamındaki muhabbetleri, yaşanmışlıkları okurken tarihin1938’e doğru yaklaşması ile sayfaların giderek hüzünlü olmaya başlıyor.

Ata’mızın hastalık ve vefat dönemlerini okurken duyduğum ıstırap tarifsizdi. Kitabın başından sonuna tebessüm ettiğim, düşüncelere daldığım fakat son bölümlerde göz yaşlarımı silmekten sayfaları ilerletemediğim bu eserin son bölümündeki fotoğraf albümü ise saatlerce inceleme, en ufak detayı bile kaçırmama isteği uyandırıyor.

Kendi adıma çok şey borçlu olduğum bize emanet edilmiş Vatanıma ve Mustafa Kemal ATATÜRK’e kendimi bu kadar yakın hissettiğim satırları okumak, emanete sahip çıkıp çıkamadığım adına kendimi sorgulamama neden oldu.

Binlerce şehit kanıyla yıkanarak tarihin altın sayfalarına kazınmış kurtuluş mücadelesi sonrasında bize emanet edilen bu vatan için her Türk evladının bu vatana borcu var.

‘’ Ey Türk gençliği! Birinci vazifen; Türk istiklalini, Türk cumhuriyetini, ilelebet muhafaza ve müdafaa etmektir.

Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu temel, senin en kıymetli hazinendir. İstikbalde dahi seni bu hazineden mahrum etmek isteyecek dâhilî ve haricî bedhahların olacaktır. Bir gün, istiklal ve cumhuriyeti müdafaa mecburiyetine düşersen, vazifeye atılmak için içinde bulunacağın vaziyetin imkân ve şeraitini düşünmeyeceksin. Bu imkân ve şerait, çok namüsait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklal ve cumhuriyetine kastedecek düşmanlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatanın bütün kaleleri zapt edilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şeraitten daha elim ve daha vahim olmak üzere, memleketin dâhilinde iktidara sahip olanlar, gaflet ve dalalet ve hatta hıyanet içinde bulunabilirler. Hatta bu iktidar sahipleri, şahsi menfaatlerini müstevlilerin siyasi emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakruzaruret içinde harap ve bitap düşmüş olabilir.

Ey Türk istikbalinin evladı! İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi vazifen, Türk istiklal ve cumhuriyetini kurtarmaktır. Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur.’’

Keyifle okumanız dileğiyle

Göknil KONGURTAY