ANTİK MISIR :RESİM , RÖLYEF BOYAMA SANATI

Greko – Romen geleneğinin ” algısal ” sanatının aksine, antik Mısır sanatı ” kavramsaldır”…Nedir algısal sanat ; Yani perspektif geleneklerinde üç boyut yansıması için kenarların gerçek ölçülerden küçük gösterilmesi olan algısal sanat sanatçının bakış açısının yansıtmasıdır…Kavramsal sanat ise sanatçının bakış açısının orantısı değil kendi perspektifinden tasvir etmektir…Yani nesneye bakan kişinin neyi nasıl göründüğünün değil , nesnenin temel özelliklerinin iletilmesidir….Her nesne etrafındaki diğer nesnelerden çeşitlilik gösterir…Mısır sanatındaki bu , karmaşık kavramsal sanat gelenekleri , gelişimini dinsel işlevler ile orantılı ilerlemiştir…Bir bireyin kişisel bakış açısını , zevklerini , düşüncelerini yansıtan modern sanat eserlerinin aksine Mısır sanat eserleri çok sayıda kişinin emeğinin izini taşır… Bir miktar eserin altında sadece yaratıcısının imzasını görüyoruz , fakat az olduğu için ismen tanınan sanatçı çok azdır…En fazla alışılagelen sanat eserleri mezar ve tapınak resim ve rölyefleridir…Bunların hazırlanışı duvarların öncelikle keskilerle düzeltilmesi işlemi ile başlar , çatlaklar düzgün yüzey için alçı ile doldurulur…eğer duvar hasarı fazla ise saman ve çamur karışımı ile kaplanır , üzerine alçı geçilirdi…Şekillerin konumlandırılması için duvar çizilir bu işlem ya bir cetvel veya toz halindeki kırmızı boyaya batırılmış ip ile gerilip duvara çarpılarak iz yapılırdı, ( tamamlanmamış mezarlarda mevcut izlere rastlanmıştır ) Ardından yine kırmızı toz boya ile taslak duvara çizilir ve ekip çalışmasından sonra baş ressam tasarımları siyah renk ile netleştirirdi…Boya için kullanılan fırçalar birbirine bağlanmış hurma lif demetleri kaba fırçalar, veya bir ucu çiğnenmiş , dövülmüş lifli tahtalardır….Bir havan veya öğütme paletinde tokmakla ezilen pigmentler ise , kırmızı , sarıdan kahverengiye kadar farklılık gösteren bu renkler kil , demir oksit karışımı aşı boyasından elde edilir…. Beyaz renk doğal bulunan alçıtaşından , ve kalsiyum karbonattan… Mavinin tonları ise Sina’ da veya doğu çölünde bulunan azuritden elde edilir ancak çakmak taşı , bakır calsiyum daha çok kullanılırdı…Yine Sina ve doğu çölünde bakır taşından açık yeşil üretilir ,siyah ise kurumdan elde edilirdi…Boya yapmak için kuru pigmentler suda çözülen reçine ve yumurta akı ile yapışkan hale getirilirdi..Ara renkler üst üste kullanılan renkler ile elde edilirdi…Roma döneminde antik Mısır’ da eritilmiş renkli mum ve kızgın demirle boyama tekniğini geliştirdiler, bunun yanı sıra bazı mezar resimleri ve ahşap tabut üzerindeki resimlerin seyreltilmiş reçineden şeffaf bir cila ile kaplandığını görüyoruz…Resimlerde boyadan önce rölyeflerin oyulması için keskin aletlerle şekil veriliyor bunlar kabartma veya çökme olarak iki çeşittir, kabartma çıkıntı , çökme ise yüzeyin içine doğru oyulurdu…Mısır sanatı kendi içinde değişiklik gösteren, batı sanatına kıyasla fazla değişmeyen bir seyir izlemiştir…Sanatın bu ağır ilerleyişi dini sistemin işlevi ve aracı olmasından kaynaklıdır…Her şey başlangıçtaki mükemmellik olarak tasvir edildiğinden dolayı taklit edilmesi , değişiklikleri onu mükemmellikten uzaklaştıracağı için sanatta yeniliğe değer verilmemiştir…Sanat dinsel yerine koyma işlevini sağlamak için üretilirdi…Özet olarak inanç -din eksenli Mısır sanatı” zamansız bir düzen (öte dünya ) ve dünyaya hakim olan dengelerin tümüne gönderme içerdiğinin göstergesidir diyebiliriz..

Ayla ÖTÜK #TARİHVEARKEOLOJİNİNGİZEMİ#aylaötük#mısırsanatı