MOMUS
. Yunan Mitolojisinin Hiciv Tanrısı Momus hemen hemen her şeyi eleştirir ve dalga geçer. Kısacası Momus insanları ve Tanrıları küçük düşüren ne kadar şey varsa onların Tanrısıdır. Momus her şeyde bir hata bulmaya ve buldukları ile alay etmeye kendisini adamış olan bir tanrıdır. Kara mizah, iğneleme, eleştiri ve alay etmek onun alanındadır. Bu durum o kadar ileriye gitmiştir ki yazılı mitlerde Olimpos Tanrıları ile dalga geçtiği için Zeus onu Olimpos Dağından uzak bir yere sürgün etmiştir. İsmi yunan dilinde ‘suçlamak’ anlamına gelen Momus aynı zamanda bir Titan olan tanrıça Nyx’in çocuğudur. Momus kendini bildi bileli hemen hemen her şeyi eleştirir ve dalga geçerdi. Yunan mitlerinde geçen Prometheus’un insanları yarattığı hikayede, Momus insanların göğüslerine düşüncelerinin okunabileceği bir kapı koymadığı için Prometheus ile dalga geçmiştir. Tanrıça Athena ise tekerlekleri olmayan bir ev inşa ettiği için Momus tarafından eleştirilmiştir. Hatta daha da ileri giderek, Tanrıça Athena’ya evinin tekerlekleri olmadığı için kötü komşulardan kaçamayacağını da söylemiştir. Denizlerin Tanrısı Poseidon ise yarattığı bir boğa yüzünden Hiciv Tanrısının eleştirisine maruz kalmıştır. Ona göre Poseidon’un boğasının gözleri daha iyi görebilmesi için boynuzlarının ucunda olmalıdır. Bazı kaynaklar, kusursuz yaratılmış Güzellik Tanrıçası Afrodit’i bile kırışık sandaletler giydiği için eleştirdiğini yazar… Aslında Momus Zeus’un şaklabanıdır. Onun için genellikle insanların yüzündeki maskeyi düşüren Tanrı ifadesi kullanılır. Momus’un kendisine olan özgüveni o kadar fazladır ki Tanrıların Kralı Zeus’a dahi dil uzatmıştır. Momus, Kral Zeus’u acımazsız olmak ve kadınlara olan düşkünlüğü konusunda eleştirmiştir. Bunun yanında Truva savaşının başlatan da Zeus’tur. Momus, Zeus’un niyetinin dünya nüfusunu azaltmak olduğunu savunmuştur… Hiciv yeteneğinin yanında Tanrı Momus’un karanlık bir tarafı da bulunmaktadır. Sonuçta o gece Tanrıçası Nyx’in oğludur. Antik yunanda Momus’un insanlara hata yapmaları için yeni düşünceler fısıldadığına inanılırdı. Acı ve Istırap Tanrıçası Oizys’in onun ikiz kardeşi olması bunu doğrular… Momus Antik Yunan Mitlerinde daha çok şiir sanatıyla ilişkilendirilmiştir. Bunun nedeni ise eleştirilerini şiirle topluma aktarıp, sanatsal incelikte ve etkili bir şekilde insanlara sunmasıdır…
*Robert Graves / Yunan Mitleri Tanrılar, Kahramanlar, Söylenceler…
*Resim Temsili…
Sedef DİNKÇİ
