HORALAR…
Mitolojinin felsefi nitelik taşıyan soyut kavramları, kader tanrıçaları “Moiralar”, intikam tanrıçaları “Erinyeler”, neşe ve mutluluk tanrıçaları “Kharitler” ve düzen tanrıçaları “Horalar” Antik dönem üçlemelerinin en güzel örnekleridir… Horalar, Yunan mitolojisinde Zeus ile Themis’in kızlarıdır. Barış’ı simgeleyen “Eirene”, adalet’i simgeleyen “Dike” ve düzeni simgeleyen “Eunomia” olmak üzere üç kız kardeştir. Latince de saat anlamına da gelir… Bunlar zamanların ve mevsimlerin tanrıçalarıdır. Doğanın düzenini sembolize ederler. Soyut kavramlar olarak hayal edilirler. Homeros’un İlayda’sında Hora’ları Olympos’ta görürüz … “Gökyüzünün kapıları kendiliğinden gıcırdadı. Saatler gözetir o kapıları, yaygın gökte Olympos emanettir onlara, kapıları bir açarlar, koyu bulutlara bir kapatırlar. Tanrıçalar arabalarıyla Olympos’a dönünce; Saatler güzel yeleli atları çözdüler koşumdan, çektiler tanrısal ahırlara, ışıldayan bir duvara dayadılar arabayı. “ Eunomia düzen ve düzensizliği, iyi yasalarla kurulmuş bir toplum düzenini simgeler. Dike hak ve adalet anlamına gelir. Themis’in kızları arasında gerek yazında olsun gerekse yaşamda olsun adı en çok geçen tanrıça Dike’dir. Eirene ise insanlara bereket ve mutluluk sağlayan barıştır. Bu tanrıçalar doğal ve insansal toplulukların can damarı, denge ve sürekliliğin başlıca etkenleridir. Horaları bazen Aphrodite’nin alayında Kharitlerle birlikte, bazen de Dionysos alayında ya da Persephone’nin arkadaşları arasında görmek mümkündür. Ellerinde birer çiçek ya da bir yemiş olarak canlandırılmalarına rağmen genellikle soyut kavramlar olarak tasavvur edilirler ve efsanelerde adları geçmez. Eski Yunan’da didaktik şiirin babası olarak kabul edilen Hesiodos, “Tanrıların Doğuşu” adlı yapıtında Zeus ile Adalet tanrıçası Themis’in evliliklerinden doğan “Horalar ve Moiralar”ın doğumunu şöyle anlatır: “Daha sonra Zeus ile Themis evlendi. Parıldayan kanun kraliçesi Horalar’ı doğurdu. Eunomia en iyi yasaların, Dike en adil olanların tanrıçasıydı. Barış tanrıçası Eirene insanların ürünlerini de korurdu. Ayrıca yaşam paylarımızı veren Moiralar; Klotho, Lapseis ve Atropos. Bunlara bilgelik üstünlüğü verilmişti. İnsanları mutlu ya da mutsuz edenler de onlardır…”
Arkhe Dergisi…
Sedef DİNKÇİ
