HİEROS GAMOS
Bir rivayete göre Tanrıların babası Zeus, Hera’yı Girit sınırları içerisindeki Knossos’da, diğer bir rivayete göre de Argolis’teki Thornax Dağı’nda görür… Soğuk bir kış günü, dağın doruğunda titreyen bir tavus kuşu görünümüne bürünüp, Hera’nın kendisini fark etmesini sağlar. Hera kuşun titrediğini görünce, onu alıp ısıtmak için göğsüne bastırır. Bunu fırsat bilen Zeus, orada gerçek kimliğine döner ve Tanrıçaya sahip olmaya çalışır. Hera önce direnir ama sonunda Zeus’un kendisiyle evlenmesi koşuluyla teslim olur… Olympos’un “ana ve baba” Tanrıları olan Zeus ve Hera’nın evliliği yeryüzündeki bolluk ve verimliliğin simgesidir. 300 yıl süren bu iki büyük Tanrının evliliğine “Hieros Gamos – Kutsal Evlilik” adı verilir… Bir efsaneye göre bu düğün Batı Kızlarının “Hesperides” bahçesinde olur ve o bahçeden gelen altın elmaları da Gaia, Hera’ya düğün hediyesi olarak verir. Hera da Okeanos kıyılarında bulunduğu sırada elmaları kendi eliyle Batı Kızlarının bahçesine eker… Hera düğünden sonra Olympos Tanrılarının kraliçesi olarak kabul edilir. Bu iki Tanrının evliliğinden; savaş Tanrısı “Ares”, gençlik ve sağlık Tanrısı “Hebe”, doğum Tanrıçası “Elleithyia” ve demircilik Tanrısı“Hephaistos” dünyaya gelir… Zeus ile Olympos’a yerleşen Tanrıça, Zeus’un saltanatını paylaşır. Hesiodas’a göre, Zeus Tanrıçalar arasında Hera ile son olarak evlenmiştir. Hera en güzel Tanrıçalardan biri olduğu halde bunu hiç bir zaman kullanmamıştır. Kendisine aşık olan erkekleri hep reddetmiş, Zeus’a hep sadık kalmıştır ve güzelliğini hep Zeus’a sunmuştur… *Yunan toplumunda bugünkü takvime göre ocak ayına denk gelen ve adına “Gamelion” denilen bir dönem vardı ve bu ayda Zeus’la Hera’nın “birleşmesi” kutlanırdı. Bu yüzden evlilikler bu ayda gerçekleştirilirdi… “Gamelion” bir geçiş zamanıydı ve şenliğin kutlanacağı tarih, ayın konumuna göre belirlenirdi. Yeni ay zamanı geldiğinde “Gamelia” denilen ve “birleşmeyi kutlayan” Tanrıça Hera onuruna kutsama ayinleri düzenlenirdi. Gamelia boyunca, aslen Tanrıçanın ardılı konumunda olan Zeus’un Tanrıçaya tabi olması dolayısıyla Zeus “Heraios” olarak adlandırılır ve yapılan törenlere de “Hieros Gamos” adı verilirdi. Anlamı epey farklı olan bu uygulama daha sonra “kutsal evlilik” tanımına indirgense de, aslında Hera adına düzenlenen ay kutsamalarında gerçekleştirilen özel ayinlere verilen addır ve kadınların doğurganlık, üreme ve bereketi üzerine yoğun bir anlam barındırır…
Richard Cavendish/ Great Relligions… Ancient Greek/ Zeus and Hera…
@arkeoportal Sedef DİNKÇİ
